सविस्तर

मुंबईपासून थोड्याच अंतरावर अंबरनाथ येथे वसलेले हे शिव मंदिर प्राचीन काळापासून धार्मिक आणि उत्कृष्ट वास्तुशास्त्राचे प्रतीक म्हणून नावाजले गेले आहे. शिलाहार घराण्याच्या कारकिर्दीतले हे मंदिर 11 व्या शतकातील आहे. इतिहासकारांचा असा दावा आहे की हे मंदिर चित्तराजाच्या काळात बांधले गेले आहे, पण पौराणिक कथांनुसार पांडवांनी स्वतः एका रात्रीत एकाच दगडाने मंदिर कोरले होते.

मंदिराच्या रचनेची काही वैशिष्ट्ये म्हणजे शिवलिंगाची मूर्ती असलेले हे देऊळ भुयारात आहे आणि त्यावरील शिखर स्तंभ तसाच अपूर्ण अवस्थेत आहे कारण हे बांधकाम कधीच पूर्ण झाले नाही. मंडपाला एकाऐवजी तीन द्वारमंडपे देखील आहेत. वास्तुकला वेसर शैलीसारखेच आहे, म्हणजेच द्रविडियन आणि नगारा बांधणी ह्या दोन्ही कलाकृतींचे ते मिश्रण आहे. महाशिवरात्रीला भारतातील सर्व भागातील भक्त अंबरनाथला भेट देतात. ह्या वास्तूचे सौंदर्य आणि शांततापूर्ण वातावरण यामुळे ते पर्यटन आकर्षण ठरले आहे.